Op het terrein van de COA-locatie in Utrecht klinkt gelach. Overal fietsen kinderen rond. “Hoi juf!”, roepen ze als ze Jetske Hoppen zien, fietsmeester van SportUtrecht. Maanden nadat de fietslessen zijn afgelopen, wordt ze nog steeds enthousiast herkend.
Samen leren fietsen
SportUtrecht organiseert in elke Utrechtse wijk sportactiviteiten voor jong en oud. Vanuit hun ervaring ontwikkelden ze een eigen fietsmethode: Trappen in Etappen, waarin kinderen en volwassenen spelenderwijs en veilig leren fietsen.
Voor het programma Start Cycling Together bundelde SportUtrecht de krachten met Stichting Life Goals. Samen ontwikkelden ze de Maatschappelijk Sportcoach – Fietsspecialisatie waarin coaches leren hoe ze fietsles geven én hoe ze via sport belangrijke life skills kunnen overbrengen — zoals samenwerken, communiceren en respect hebben voor elkaar. Dit project is specifiek gericht op mensen met een vluchtelingenachtergrond.
“Na het afronden van de cursus, pakte Jetske en haar collega’s de uitvoering van Start Cycling Together in Utrecht op.
Waarom personen met een vluchtelingenachtergrond?
“Voor mensen die nieuw zijn in Nederland is fietsen echt een verrijking,” legt Jetske uit. “Als je kunt fietsen, kun je makkelijker naar de supermarkt, het sportveld of naar mensen die je kent. Je wereld wordt groter, je blijft in beweging en het is goed voor je gezondheid.”
De eerste lessen op de COA-locatie
Afgelopen zomer startte SportUtrecht met de fietslessen op een nieuwe COA-locatie in Utrecht in samenwerking met Welkom in Utrecht. Welkom in Utrecht werkt in de Utrechtse AZC’s en probeert de bewoners te verbinden met Utrechters door het organiseren van diverse activiteiten, zoals Nederlandse taalcafés, samen sporten, samen koken, samen naar een concert. En dus samen fietsen!
Omdat er nog weinig activiteiten waren, was de animo groot: dertig kinderen deden mee, allemaal met weinig of geen fietservaring. De groep werd opgesplitst: een deel oefende met de fietstheorie, het andere deel stapte al voorzichtig op de fiets. Vervolgens werden de groepen omgewisseld zodat beiden groepen zowel theorie als ervaring opdeed.
Naast de fietsvaardigheden kregen ook de life skills aandacht. “Veel van de kinderen hebben ingrijpende gebeurtenissen meegemaakt, en dat merkten we soms aan hun frustratie of terughoudendheid,” vertelt Jetske. “Door tijdens de lessen te werken aan respect en communicatie, zagen we dat ze dat gedrag ook buiten de lessen meenamen. Er ontstond een fijnere sfeer op de locatie waarbij de kinderen ,naast het fietsen, hebben geleerd geduld te hebben, te wachten op hun beurt, te functioneren in een groep en te luisteren.”
Kleine stappen, groot verschil
De lessen bleken een groot succes. Sommige kinderen fietsen inmiddels zelf naar school of naar het park.
Zo spraken we ook even met Kamal en Siyabonga. Kamal liet meteen zien dat hij nog goed weet wat Jetske hem heeft geleerd: goed kijken naar rechts, links en achterom. Siyabonga is een van de kinderen die inmiddels wekelijks op de fiets zit en zelfstandig naar school kan fietsen. Hun enthousiasme toont hoe de kinderen zelf stap voor stap vaardigheden en vertrouwen opbouwen, en hoe groot de impact van de fietslessen op hun zelfstandigheid en zelfvertrouwen is.
Niet iedereen is al klaar om alleen de weg op te gaan, maar de basis is gelegd. “Het is een mooie opstap waar ze op kunnen voortbouwen door te blijven oefenen,” zegt Jetske.
Ook de volwassen bewoners raakten enthousiast. “Het is prachtig om te zien dat niet alleen de kinderen geïnspireerd raken, maar dat ook volwassen bewoners zich nu aanmelden voor onze fietslessen in de stad.”
Start Cycling Together is een samenwerking tussen BYCS en Stichting Life Goals, mede gefinancierd door de Europese Unie.
De hier geuite meningen en ideeën zijn uitsluitend die van de auteur(s) en vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs de standpunten van de Europese Unie of het Uitvoerend Agentschap onderwijs en cultuur (EACEA)
